Cơ cấu hoạt động của Công ty QLQ tại Việt Nam phải tuân theo các quy định về Luật Chứng khoán và Luật Doanh nghiệp và thực hiện đúng các chỉ dẫn trong thông tư Thông tư 99/2020/TT-BTC hiệu lực từ ngày 01 tháng 01 năm 2021, về hướng dẫn về hoạt động của công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán. Trong nội dung này, tôi xin được lược gọn các thông tin liên quan đến cơ cấu của công ty quản lý quỹ tại Việt Nam nhằm giúp mọi người nhanh chóng tiếp cận thông tin thay vì phải đọc rất nhiều quy định liên quan.
1. Cơ đồ tổ chức mẫu
Cơ cấu một Công ty QLQ tại Việt nam nếu không tính HDQT hoặc Hội đồng thành viên thì phải có tối thiểu 9 người chuyên môn, trong đó phải có tối thiểu 6 người có Chứng chỉ hành nghề QLQ (bao gồm cả TGĐ);
Nếu tính cả các vị trí nhân sự, kế toán, quản trị rủi ro….thì để hoàn thành một công trúc đầy đủ tối thiểu phải có 12 người, không tính HĐTV/
2. Chi tiết thông tin và cơ cấu tối thiểu từng vị trí;
- Hội đồng quản trị
Thành viên Hội đồng quản trị hoặc thành viên Hội đồng thành viên công ty quản lý quỹ không được là thành viên Hội đồng quản trị hoặc thành viên Hội đồng thành viên, Ban điều hành, người hành nghề quản lý quỹ của một công ty quản lý quỹ khác hoặc thành viên Hội đồng quản trị hoặc thành viên Hội đồng thành viên, Ban điều hành, nhân viên tại ngân hàng lưu ký, ngân hàng giám sát cung cấp dịch vụ cho quỹ đầu tư chứng khoán, công ty đầu tư chứng khoán mà công ty đang quản lý.
- Kiểm toán nội bộ
– Bộ phận kiểm toán nội bộ trực thuộc Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu công ty.
– Kiểm tra, đánh giá cơ cấu tổ chức, hoạt động quản trị công ty, hoạt động điều hành, phối hợp của từng bộ phận, từng vị trí công tác nhằm ngăn ngừa các xung đột lợi ích, bảo vệ quyền lợi của khách hàng; (Các tránh nhiệm khác quy định tại khoản 2, Điều 5, Thông tư 99/2020/TT-BTC)
– Bộ phận kiểm toán nội bộ và hoạt động của bộ phận này độc lập với các bộ phận và hoạt động khác của công ty quản lý quỹ, không chịu sự quản lý của Ban điều hành công ty quản lý quỹ. Nhân viên bộ phận kiểm toán nội bộ không được kiêm nhiệm làm việc tại các bộ phận khác của công ty quản lý quỹ; (Nguyên tắc hoạt động phải đảm bảo quy định tại khoản 3, Điều 5, Thông tư 99/2020/TT-BTC).
– Nhân sự Kiểm toán nội bộ phải đảm bảo có CFA từ bậc II trở lên, hoặc có chứng chỉ hành nghề chứng khoán; hoặc có chứng chỉ Những vấn đề cơ bản về chứng khoán và thị trường chứng khoán và chứng chỉ Pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán; ?(Chi tiết tại khoản 4, Điều 5, Thông tư 99/2020/TT-BTC).
– Cơ cấu nhân sự của bộ phận kiểm toán nội bộ phải có tối thiểu một nhân viên có chứng chỉ kiểm toán viên hoặc chứng chỉ kế toán viên do Việt Nam cấp;
hoặc các chứng chỉ quốc tế về kế toán, kiểm toán như chứng chỉ ACCA , CPA, CA, ACA; hoặc đã có thời gian công tác từ 03 năm trở lên ở bộ phận pháp chế, thanh tra, quản lý, giám sát hoạt động các tổ chức tài chính tại các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, kiểm toán nhà nước.
=> Như vậy, một công ty QLQ tối thiểu phải có 1 người Kiểm toán nội bộ;
- Kiểm soát nội bộ
– Công ty QLQ phải thành lập bộ phận kiểm soát nội bộ trực thuộc Ban điều hành và ban hành các quy định về kiểm soát nội bộ bao gồm cơ chế, chính sách, quy trình và quy định nội bộ.
– Bộ phận kiểm soát nội bộ có trách nhiệm giám sát bảo đảm hoạt động của từng vị trí, từng bộ phận và toàn bộ hoạt động công ty tuân thủ các quy định pháp luật, chính sách, quy trình nghiệp vụ, quy định nội bộ của công ty; (Các trách nhiệm khác quy định tại khoản 2, Điều 6, Thông tư 99/2020/TT-BTC)
– Nhân sự bộ phận kiểm soát nội bộ phải đảm bảo có kinh nghiệm làm việc tối thiểu 02 năm tại các bộ phận nghiệp vụ chuyên môn của các công ty quản lý quỹ hoặc công ty chứng khoán hoặc tổ chức tín dụng hoặc doanh nghiệp bảo hiểm hoặc tổ chức kiểm toán hoặc tại các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, kiểm toán nhà nước; Không phải là người có liên quan của thành viên Ban điều hành và không được kiêm nhiệm làm việc tại các bộ phận nghiệp vụ liên quan trực tiếp tới hoạt động kinh doanh chứng khoán được cấp phép.
– Cơ cấu nhân sự của bộ phận kiểm soát nội bộ phải có tối thiểu một nhân viên kiểm soát tuân thủ có bằng tốt nghiệp đại học trở lên về chuyên ngành luật và có kinh nghiệm làm việc về luật ít nhất là 01 năm Và một nhân viên có chứng chỉ kiểm toán viên hoặc chứng chỉ kế toán viên do Việt Nam cấp; hoặc các chứng chỉ quốc tế về kế toán, kiểm toán như chứng chỉ ACCA , CPA, CA, ACA; hoặc đã có thời gian công tác từ 03 năm trở lên ở bộ phận pháp chế, thanh tra, quản lý, giám sát hoạt động các tổ chức tài chính tại các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, kiểm toán nhà nước. Hoặc có bằng tốt nghiệp đại học trở lên về chuyên ngành kế toán hoặc kiểm toán và có kinh nghiệm làm việc về kế toán hoặc kiểm toán ít nhất là 01 năm;
=> Tóm lại, kiểm soát nội bộ phải có tối thiểu 2 người: 1 ông luật và 1 ông kế toán/kiểm toán có kinh nghiệm;
- Ban điều hành, nhân viên của công ty quản lý quỹ
– Công ty quản lý quỹ phải bổ nhiệm Tổng giám đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó Giám đốc) phụ trách nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán (nếu có) đáp ứng quy định tại khoản 5 Điều 75 Luật Chứng khoán.
– Ngoài Tổng giám đốc (Giám đốc), các Phó Tổng giám đốc (Phó Giám đốc), công ty quản lý quỹ phải bảo đảm luôn có tối thiểu 05 nhân viên có chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ trong quá trình hoạt động.
=> Như vậy, công ty phải có TGĐ (1 người) và tối thiểu 5 chứng chỉ hành nghề tương ứng 5 vị trí, vậy là tổng phải có 6 người nếu không có Phó tổng;
– Những vị trí bắt buộc phải có Chứng chỉ quản lý quỹ:
+ Người điều hành quỹ; trưởng, phó trưởng các bộ phận nghiệp vụ về phân tích đầu tư, thẩm định đầu tư, quyết định đầu tư; nhân viên trực tiếp thực hiện phân tích đầu tư, thẩm định đầu tư, quyết định đầu tư phải có chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ;
+ Trưởng, phó trưởng bộ phận tư vấn đầu tư chứng khoán, nhân viên trực tiếp tư vấn đầu tư chứng khoán; trưởng, phó trưởng bộ phận thực hiện đầu tư,
nhân viên trực tiếp thực hiện đầu tư cho khách hàng ủy thác phải có chứng chỉ hành nghề chứng khoán phù hợp.
3. Công bố thông tin
– Đối với các vị trí Kiểm toán Nội Bộ và Kiểm soát nội bộ thì trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày bổ nhiệm, miễn nhiệm, thay đổi nhân sự công ty quản lý quỹ thông báo cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và gửi kèm các tài liệu theo quy định;
– Đối với các vị trí Tổng giám đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó Giám đốc) phụ trách nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán, người điều hành quỹ thì trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày thông qua quyết định bổ nhiệm, miễn nhiệm, thay đổi Công ty QLQ phải thông báo cho Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và gửi kèm các tài liệu theo quy định;
Nguồn: Lão Trịnh
