Thật ra nguyên tắc đầu tư giá trị khá đơn giản. Bạn chỉ cần mua cổ phiếu có giá thị trường (thị giá) thấp hơn giá trị nội tại, đợi giá cổ phiếu tăng lên gần giá trị thật của nó và chốt lời. Bởi bất kỳ thị giá cổ phiếu nào rồi cũng sẽ trở về giá trị thực trong dài hạn, do đó khi đã xác định doanh nghiệp bị định giá rẻ hơn nhiều so với mặt bằng chung của thị trường và so với giá trị nội tại của doanh nghiệp cũng như tiềm năng tăng trưởng trong tương lai thì bạn nên mua vào và kiên nhẫn nắm giữ, bất kể giá cổ phiếu sau đó có thể tiếp tục giảm xuống. Tuy nhiên trong quá trình đầu tư giá trị, các nhà đầu tư mới thiếu kinh nghiệm thường mắc phải 06 sai lầm sau:
Xem giá trị nội tại của cổ phiếu là bất biến
Các nhà đầu tư giá trị thường đánh giá đúng thực chất của cổ phiếu, bỏ qua những cổ phiếu được đánh giá quá cao và vượt qua khỏi giá trị nội tại của nó. Họ ít tập trung vào biểu đồ giá, các chỉ số thị trường và những thông tin ngắn hạn bên lề. Tuy nhiên giá trị nội tại của cổ phiếu trong tương lai chịu ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố khác ngoài tầm của doanh nghiệp như tình hình kinh tế, chính trị, xã hội trong và ngoài nước… Vì vậy nhà đầu tư giá trị cũng phải thường xuyên cập nhật thông tin về doanh nghiệp, thường xuyên đánh giá lại giá trị doanh nghiệp để có hành động phù hợp.
“Đứng núi này trông núi nọ”
Tình trạng “đứng núi này trông núi nọ” rất phổ biến ở những nhà đầu tư cá nhân thiếu kinh nghiệm. Bạn cảm thấy tiếc rẻ vì những cổ phiếu khác đã tăng mạnh trong khi cổ phiếu trong danh mục đầu tư không tăng hoặc tăng không đáng kể. Dẫn đến quyết định bán “tạm thời” một vài cổ phiếu trong danh mục để đầu tư vào các cổ phiếu đang được thị trường ưa chuộng, nhằm kiếm lời ngắn hạn. Tuy nhiên, cổ phiếu vừa được bán ra lại tăng mạnh ngay sau đó và bạn buộc phải mua lại với giá cao hơn hoặc bỏ qua cổ phiếu đó.
“Bỏ tất cả trứng vào một giỏ”
Sau khi mua được với giá hời và cổ phiếu tăng giá như kỳ vọng, nhà đầu tư sẽ trở nên tự tin và đôi khi tự mãn. Bạn tin rằng phương pháp phân tích cổ phiếu của mình là hoàn toàn chính xác. Điều đó khiến bạn càng tự tin để gia tăng quy mô vốn vào những lựa chọn tiếp theo. Đây có thể là một ngộ nhận nghiêm trọng, bởi rất có thể cổ phiếu bạn đầu tư tăng giá do đang ở trong một thị trường giá lên dài hạn mà hầu hết cổ phiếu trên thị trường đều được hưởng lợi. Tuy nhiên, thị trường giá lên không thể kéo dài mãi mãi. Nếu tiếp tục chủ quan không chú ý tới tình hình chung, nhà đầu tư có thể đánh mất toàn bộ lợi nhuận đã tích lũy.
Thiếu kiên nhẫn
Quá trình để một doanh nghiệp phục hồi và phát triển, tăng trưởng mạnh trở lại và rồi phản ánh ra mức giá thị trường bên ngoài cần phải mất một khoản thời gian nhất định. Do đó nhà đầu tư một khi đã tìm hiểu và đánh giá kỹ lưỡng hoạt động của doanh nghiệp và tin tưởng vào sự đánh giá của mình thì cần phải kiên nhẫn, bất chấp diễn biến giá. Bạn có thể đặt ra các cột mốc -10%, -20% để khi thị giá cổ phiếu xuống dưới các mức này bạn có thể xem xét tích lũy thêm.
Sử dụng tỷ lệ margin (tiền vay) quá cao
Sử dụng margin là hoàn toàn hợp pháp và có thể gia tăng lợi nhuận của bạn lên rất nhanh. nhưng nó cũng có thể gia tăng các khoản lỗ của bạn trong trường hợp giá cổ phiếu diễn biến xấu. Ngoài ra khi bạn sử dụng vốn vay với tỷ lệ quá cao, tâm trí của bạn vẫn bị rối tung bởi những tin tức và các bình luận đáng sợ và không thể đưa ra quyết định đúng đắn.
Để cảm xúc chi phối
Có thể bạn đã nghiên cứu, kết luận rằng sẽ mua một cổ phiếu nào đó ví dụ HPG, tuy nhiên khi bạn chuẩn bị bắt đầu mua thì thấy rất nhiều người đang bán HPG như thể đó là cơ hội cuối cùng vậy. Và bạn nhanh chóng thay đổi quyết định của mình. Để tránh bị cảm xúc chi phối bạn có thể tham gia các lớp học về chứng khoán, đọc sách của những nhà đầu tư thành công, nghĩ về các phương pháp đầu tư hiệu quả đã được học trước khi vào lệnh mua/bán…
Việc đầu tư nói chung và đầu tư chứng khoán nói riêng chưa bao giờ dễ dàng và hoàn hảo như lý thuyết chúng ta đã học, cơ hội luôn xuất hiện nhưng quan trọng là bạn có nắm bắt được và kiên định với lựa chọn của mình.
Chúc các bạn thành công.
Nguồn: Nguyên Vũ – Chứng khoán Đông Á
