Nếu các bạn đã từng đọc sách của Benjamin Graham thì chắc các bạn cũng đã từng nghe đến phương pháp đầu tư NetNet của ông, phương pháp này rất đơn giản nhưng ít được áp dụng rộng tại Việt Nam. Cho đến khoảng năm 2011-2013 thì bắt đầu có nhiều diễn đàn trao đổi nhiều hơn về phương pháp này, nguyên nhân là khi đó số lượng công ty niêm yết bắt đầu nhiều hơn và sau một thời gian khủng hoảng dài đã xuất hiện ra nhiều công ty đáp ứng tiêu chuẩn này. Mặc dù không phải là người tiên phong áp dụng phương pháp này, nhưng có thể nói tôi là một trong những người áp dụng thành công nhất phương pháp này khi đầu tư trên thị trường Việt Nam, nhờ đó tạo nên tên tuổi cũng như gia tăng tài sản nhanh chóng cho chính mình.
Sau đây tôi sẽ trình bày cho các bạn về nội dung phương pháp, lý do tại sao mà phương pháp này ít phổ biến và tinh túy đằng sau phương pháp này.
1. Nội dung phương pháp
Net Working (hay Net Net) được tính bằng cách lấy giá trị tài sản ngắn hạn trừ đi tổng nợ phải trả của doanh nghiệp. Phương pháp này hàm ý rằng khi công ty phá sản các tài sản thanh khoản nhất của công ty thanh lý và trả hết tất cả các khoản nợ thì doanh nghiệp thì còn lại bao nhiêu giá trị.
Rất đơn giản phải không các bạn?
Câu trả lời là không đơn giản như vậy vì hầu hết những người áp dụng máy móc phương pháp này thường phải trả giá rất đắt về thời gian cũng như những khoản lô họ nhận phải nếu không hiểu rõ tinh túy phía sau.
2. Tinh túy của phương pháp Net Working và cải tiến của LT
Nghe về mặt lý thuyết thì có vẻ rất đơn gian và dễ thực hiện, nhưng trong thực tế khi các bạn làm sẽ gặp rất nhiều các doanh nghiệp có vấn đề, ví dụ như FIT, FLC, HHS, NDN, ROS………….
Lý do là bởi vì, có những doanh nghiệp họ không phải là doanh nghiệp sản xuất mà chỉ là những loại hình thương mại, họ không tạo ra tài sản cố định nhiều và tập trung hầu hết vào tài sản ngắn hạn. Hơn nữa, trong thời kỳ bùng nổ của chứng khoán, những công ty này liên tục phát hành cổ phiếu và không vay nợ, rất cả tiền này được đưa vào TSNH nhưng lại ngay lập tức ủy thác đẩy tiền ra bên ngoài bằng khác khoảng phải thu hoặc đầu tư tài chính.
Do đó, khi các bạn áp dụng công thức, con số Net Working nhìn rất hấp dẫn nhưng cổ phiếu không tăng mà chỉ giảm dài hạn.
Cách khắc phục thế nào?
Xuất phát từ bản chất như vậy, LT đã trình bày ra rất nhiều cách xử lý, nhưng một trong cách dễ áp dụng nhất cho người không chuyên tài chính đó chính là phương pháp Net Cash.
Net Cash = (Tiền và tương đương tiền + Đầu tư tài chính ngắn hạn) – (Nợ vay ngắn hạn + Nợ vay dài hạn)
Trong đó:
- Đầu tư tài chính ngắn hạn là các khoảng tiền gửi ngân hàng, mua trái phiếu hoặc chứng khoán niêm yết (tránh các trường hợp ủy thác, hoặc mua trái phiếu hay góp vốn vào các đơn vị không minh bạch)
- Nợ vay ngắn hạn và nợ vay dài hạn là những khoản vay phải trả lãi suất.
Vậy thì các bạn có thể đơn giản hóa được công thức và tránh bị các chủ doanh nghiệp lừa bằng khác khoảng phải thu lớn, hàng tồn kho hay tài sản ngắn hạn khác.
Một cách khác, đó chính là các bạn có thể áp dụng phương pháp Net Working nhưng mà phải chú ý phân tích sơ qua các khoảng mục đầu tư tài chính ngắn hạn, khoản phải thu và hàng tồn kho xem có bất thường so với ngành hay không.
Vậy nếu lọc ra nhiều công ty thì nên chọn công ty nào?
Đây chính là điểm yếu chết người của nhiều NĐT, họ áp dụng máy móc và không hiểu được tất cả số liệu đều có thể nhanh chóng tay đổi sau một quý. Phương pháp này mới là điều kiện cần, hay tính táo lựa chọn các doanh nghiệp có tiêu chuẩn này và tiếp tục tăng trưởng, hoặc chí ít thì cũng là doanh nghiệp ổn định.
Ví dụ: Bạn lọc ra doanh nghiệp PSB rất hấp dẫn về cả hai chỉ số so với giá thị trường, nhưng không đánh giá được tiền họ có nhờ bán miếng đất họ sở hữu trong 50 năm, bản chất là cho thuê thu tiền 1 lần và trích lập hàng năm. Ban lãnh đạo họ không có động lực trả lãi cho cổ đông bên ngoài, thay vào đó họ chuyển hết vào chi phí quản lý DN và rút ra từ từ, giá cổ phiếu vẫn giảm về mức rẻ mạt đến khó hiểu.
3. Các hạn chế khi áp dụng phương pháp này
Hạn chế thứ nhất về kiến thức như đã trình bày ở trên, mặc dù phương bạn đã biết về phương pháp này nhưng nó mới chỉ là điều kiện cần, phải phải có điều kiện đủ là hiểu sơ bộ được một vài khoản mục tài chính cơ bản.
Hạn chế thứ hai là trong thị trường tăng giá, rất ít doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn này. Tuy nhiên, nếu có những doanh nghiệp có các chỉ tiêu này ở mức cao thì cũng đáng để quan tâm.
Hạn chế cuối cùng chính là không đủ dữ liệu. Để tính riêng cho từng công ty thì rất đơn giản, nhưng bạn phải tìm rất cả các công ty có tiêu chuẩn này, sau đó lọc lại 2-3 lần thì mới ra được nhưng công ty hoàn hảo. Do đó, nếu bạn quan tâm hãy liên hệ với tôi để lấy dữ liệu này, rất rẻ so với những gì bạn đạt được. (Tham khảo thêm phương pháp đầu tư mới của Lão Trịnh trên blog từ 2013 với các thương vụ như TV2, VC7, PVB, CTD, NTC….)
